Δεν θα μιλήσω για το ποια μέθοδος εκπαίδευσης είναι πιο αποτελεσματική, για τα υπέρ και τα κατά.
Απλά θα μοιραστώ μια ιστορία μαζί σας που εμένα τουλάχιστον μου έδειξε ξεκάθαρα ποιο δρόμο να ακολουθήσω. Ο Ραλφ ήταν ένας γερμανικός ποιμενικός. Όταν τον γνώρισα ήταν ήδη 8,5 ετών, ζύγιζε 50 και κάτι κιλά και ήταν πολύ δυνατός. Δεν είχε βγει ποτέ βόλτα και ζούσε σ’ ένα κλουβί 2 επί 2, πέρα από την αλυσίδα που ήταν δεμένος την οποία την είχε σπάσει ουκ ολίγες φορές.
Γράφει για τις “Ιστορίες Αδέσποτων” ο Αλέξανδρος Πάρασχης, Θετικός εκπαιδευτής σκύλων & Walker Puppies στη Σχολή Σκύλων – Οδηγών “Λάρα”
Η βόλτα του ήταν να βγει για λίγο από το κλουβί σ’ έναν κηπάκο. Είχε γίνει πολύ άγριος και είχε δαγκώσει και μέλη της οικογένειας που τον είχαν. Η μόνη του συντροφιά ο πατέρας της οικογένειας που του έβαζε φαγητό και τον έβγαζε στον κηπάκο μέχρι να κάνει ένα τσιγάρο.
Όταν γνώρισα τον Ραλφ μου έδωσε την εντύπωση ενός πολύ περήφανου σκύλου. Τότε ήταν που είχα πάρει σκύλο για εμένα και είχα ενθουσιαστεί και διάβαζα ό,τι βιβλία έβρισκα για εκπαίδευση. Παρόλο που είχα το σκυλάκι μου να ασχολούμαι δεν έβγαινε από το μυαλό μου ο Ραλφ.
Ήθελα να κάνω κάτι γι αυτόν. Πήγα σε πολλούς γνωστούς εκπαιδευτές και ρωτούσα τι μπορώ να κάνω. Όλοι μου έλεγαν ότι είναι χαμένη υπόθεση. Μερικοί με συμβούλεψαν να προσέχω γιατί θα γίνει χειρότερος και θα δαγκώσει και αυτούς που τον φροντίζουν.
Δεν ήξερα πολλά πράγματα τότε και έτυχε όσοι εκπαιδευτές απευθύνθηκα να είναι παραδοσιακοί και να δουλεύουν τα σκυλιά όχι με βάση τον αμοιβαίο σεβασμό, την αγάπη και την επικοινωνία, αλλά ήταν πιστοί στο δόγμα ότι θα πρέπει να δείχνουμε στον σκύλο ποιος είναι το αφεντικό, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό. Φυσικά σ’ ένα σκυλί σαν τον Ραλφ δεν μπορούσαν να επιβληθούν και μου έλεγαν δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα…
Τύχαινε εκείνο τον καιρό να διαβάζω ένα βιβλίο για θετική εκπαίδευση της Pat Miller με τίτλο “The power of positive dog training” και αποφάσισα να προσπαθήσω να εφαρμόσω αυτά που έγραφε στον Ραλφ, τον οποίο μέχρι τότε ούτε είχα πλησιάσει ούτε είχα χαϊδέψει ποτέ. Τον φοβόμουν αρκετά.
Κι αυτός με τη σειρά του δεν έδειχνε να με συμπαθεί ιδιαίτερα εκτός κι αν μου έδειχνε την αγάπη του με γρυλίσματα και γαυγίσματα ενώ προσπαθούσε να σπάσει την αλυσίδα του και να έρθει κοντά μου να το συζητήσουμε.
Θυμάμαι χαρακτηριστικά πως όταν είπα σ’ ένα μέλος της οικογένειας ότι θα προσπαθήσω μαζί του και ότι τουλάχιστον θα τον βγάζω βόλτα για αρχή, «πάνιασε». Η αντίδραση αυτή με φόβισε και με έκανε να αμφιταλαντευτώ αλλά τελικά αποφάσισα να δοκιμάσω.
Γι’ αρκετό καιρό δεν έκανα τίποτα άλλο από το να περνάω κοντά από τον Ραλφ και να του πετάω λίγο φαγητό. Ακόμα και μετά από εβδομάδες αν πλησίαζα στο κλουβί του πιο κοντά από 7- 8 μέτρα ξεσπούσε σε γαυγίσματα και γρυλίσματα.
Με τον καιρό και με υπομονή με άφηνε να πλησιάζω στο κλουβί του και να τρώει από το χέρι μου. Άρχισε να κουνάει ακόμα και την ουρά του όταν με έβλεπε. Είχε καταλάβει πως από εμένα δεν κινδύνευε.
Άρχισα λοιπόν να εφαρμόζω τις τεχνικές που είχα διαβάσει στο βιβλίο. Με όλα τα λάθη που έκανα και με όλη την απειρία που είχα και τα 9 χρόνια πια του Ραλφ, άρχισε να μαθαίνει συμπεριφορές. Απλά πράγματα όπως το «κατσε», το «κάτω», αλλά μάθαινε και έδειχνε να του αρέσει. Το σημαντικότερο όμως δεν ήταν ότι μάθαινε, αλλά ότι αναπτυσσόταν ένας δεσμός ανάμεσά μας. Ένας δεσμός που δυνάμωνε μέρα με τη μέρα.
Ακόμα όμως τον φοβόμουν. Μέσα στο κλουβί με την αλυσίδα του αυτός, απ’ έξω εγώ. Παράλληλα τον τάιζα μέσα από ένα φίμωτρο που είχα πάρει για να του το βάλω κάποια στιγμή και να βγει επιτέλους βόλτα. Έτσι με λίγη βοήθεια από ένα μέλος της οικογένειας, μια μέρα όπως τον τάιζα μέσα από το φίμωτρο πάνω από τα κάγκελα του κλουβιού (το κλουβί ήταν ανοιχτό από πάνω, ένας μικρός περιφραγμένος χώρος) του κουμπώσαμε το φίμωτρο. Ήταν μια στιγμή αμηχανίας. Για λίγο σαστίσαμε και οι τρεις μας. Ο Ραλφ με κοίταγε στα μάτια κι εγώ είχα παγώσει. Του άνοιξα αμέσως την πόρτα του κλουβιού και βγήκαμε τρέχοντας στο δρόμο. Ήταν η πρώτη φορά που ο Ραλφ πήγαινε βόλτα από τότε που ήταν κουτάβι…
Την άλλη μέρα, δεν θα το ξεχάσω ποτέ, όταν πήγα σηκώθηκε όρθιος στα κάγκελα του κλουβιού του και περίμενε. Μου έδειχνε τη μουσούδα του. Του φόρεσα το φίμωτρο και βγήκαμε. Συνεχιζόταν για πολύ καιρό αυτό και παρόλο που ήξερε εντολές και άκουγε όταν του ζήταγα κάτι, φοβόμουν να του βγάλω το φίμωτρο γιατί μου έριχνε και κάνα γρύλισμα που και που.
Είχαμε φτιάξει μια ρουτίνα. Πήγαινα έξω από το κλουβί του και του ζήταγα να κάτσει. Άνοιγα την πόρτα και έμπαινα μέσα. Του έβαζα το φίμωτρο και φεύγαμε για βόλτα.
Μέχρι που μια μέρα όπως είναι στο «κάτσε» και πάω να του βάλω το φίμωτρο, αυτό πιάνεται στην πόρτα του κλουβιού και μου πέφτει. Όπως σκύβω να το πιάσω σηκώνεται ο Ραλφ από το «κάτσε» κι έρχεται προς το μέρος μου. Θυμάμαι χαρακτηριστικά να έχω παγώσει και να σκέφτομαι «μην κάνεις τίποτα και μην τον κοιτάς». Το πρόσωπο μου ήταν στο ύψος του Ραλφ και όπως ήρθε με φόρα προς τα εμένα, κλείνω τα μάτια και περιμένω.
Αυτό που ήρθε τελικά ήταν μια γλώσσα που με πέρασε από το σαγόνι μέχρι το κούτελο. Αυτή ήταν και η τελευταία φορά που του έβαλα φίμωτρο…
Ο Ραλφ έφυγε μετά από περίπου ένα χρόνο αλλά έστω και προς το τέλος της ζωής του έζησε και ευχαριστήθηκε κάποια πράγματα. Μύρισε, έτρεξε, έπαιξε και το σημαντικότερο εμπιστεύθηκε, αγάπησε και αγαπήθηκε από κάποιον.
Κι εγώ έμαθα ότι κανένα σκυλί δεν είναι χαμένη υπόθεση και ότι με την αγάπη και τον σεβασμό μπορεί και ο πιο «άγριος» σκύλος να εμπιστευθεί κάποιον άνθρωπο. Το σημαντικότερο όμως που έμαθα είναι ότι δεν υπάρχουν άγρια σκυλιά, αλλά σκυλιά που έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους …
