Οι υποστηρικτικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις στην ενήλικη ζωή είναι σημαντικές για την αποφυγή της γνωστικής εξασθένισης, σύμφωνα με μια νέα έρευνα. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι απλώς και μόνο το να έχουμε κάποιον διαθέσιμο τον περισσότερο ή όλο το χρόνο, στον οποίο μπορούμε να βασιστούμε για να μας ακούσει όταν έχουμε ανάγκη να μιλήσουμε, σχετίζεται με μεγαλύτερη γνωστική ανθεκτικότητα – ένα μέτρο υπολογισμού της ικανότητας του εγκεφάλου μας να λειτουργεί καλύτερα από ό,τι θα αναμενόταν για το μέγεθος των αλλαγών στον εγκέφαλο που σχετίζονται με τη σωματική γήρανση ή τη νόσο, τις οποίες πολλοί νευρολόγοι πιστεύουν ότι μπορούμε να ενισχύσουμε με την ενασχόληση με διανοητικά διεγερτικές δραστηριότητες, σωματική άσκηση και θετικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
«Σκεφτόμαστε τη γνωστική ανθεκτικότητα ως ρυθμιστικό παράγοντα για τις επιπτώσεις της γήρανσης του εγκεφάλου και των ασθενειών», λέει ο επικεφαλής ερευνητής Joel Salinas, MD, Επίκουρος Καθηγητής Νευρολογίας στην Ιατρική Σχολή NYU Grossman και μέλος του Κέντρου Γνωστικής Νευρολογίας του Τμήματος Νευρολογίας.
«Η μελέτη αυτή έρχεται να προστεθεί στις αυξανόμενες ενδείξεις ότι οι άνθρωποι μπορούν να λάβουν μέτρα, είτε για τον εαυτό τους είτε για τους ανθρώπους τους, ώστε να αυξήσουν τις πιθανότητες να επιβραδύνουν τη γνωστική γήρανση ή να αποτρέψουν την ανάπτυξη των συμπτωμάτων της νόσου του Alzheimer – κάτι που είναι ακόμη πιο σημαντικό δεδομένου ότι ακόμη δεν έχουμε θεραπεία για τη νόσο αυτή».
Η νόσος Αλτσχάιμερ, μια προοδευτική πάθηση που εμφανίζεται κυρίως σε άτομα άνω των 65 ετών, πλήττει τη μνήμη, τη γλώσσα, τη λήψη αποφάσεων και την ικανότητα ανεξάρτητης διαβίωσης. Ο Salinas εξηγεί ότι, ενώ η νόσος προσβάλλει συνήθως ηλικιωμένο πληθυσμό, τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης δείχνουν ότι άτομα ηλικίας κάτω των 65 ετών θα επωφελούνταν αν λάμβαναν σοβαρά υπόψη τους τη δύναμη της κοινωνικής στήριξης. Για κάθε μονάδα μείωσης του όγκου του εγκεφάλου, τα άτομα ηλικίας 40 και 50 ετών με χαμηλή διαθεσιμότητα ακροατών είχαν γνωστική ηλικία κατά 4 χρόνια μεγαλύτερη από τα άτομα με υψηλή διαθεσιμότητα ακροατών.
«Αυτά τα 4 χρόνια μπορεί να είναι εξαιρετικά πολύτιμα. Πολύ συχνά σκεφτόμαστε πώς να προστατεύσουμε την υγεία του εγκεφάλου μας όταν είμαστε πολύ μεγαλύτεροι, αφού έχουμε ήδη χάσει πολύ χρόνο δεκαετίες πριν για να δημιουργήσουμε και να διατηρήσουμε συνήθειες υγιείς για τον εγκέφαλο», υπογραμμίζει ο Salinas.
«Όμως σήμερα, τώρα, μπορείτε να αναρωτηθείτε αν έχετε πραγματικά κάποιον διαθέσιμο να σας ακούσει με υποστηρικτικό τρόπο και να ρωτήσετε το ίδιο τους αγαπημένους σας. Η πραγματοποίηση αυτής της απλής ενέργειας θέτει σε κίνηση τη διαδικασία για να έχετε τελικά καλύτερες πιθανότητες μακροπρόθεσμης εγκεφαλικής υγείας και καλύτερη ποιότητα ζωής».
Ο Salinas συνιστά επίσης στους γιατρούς να εξετάσουν το ενδεχόμενο να προσθέσουν αυτή την ερώτηση στο τυπικό τμήμα του κοινωνικού ιστορικού της συνέντευξης του ασθενούς: να ρωτούν τους ασθενείς αν έχουν πρόσβαση σε κάποιον στον οποίο μπορούν να βασιστούν για να τους ακούσει όταν έχουν ανάγκη να μιλήσουν. Η μοναξιά είναι ένα από τα πολλά συμπτώματα της κατάθλιψης και έχει άλλες επιπτώσεις στην υγεία μας.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μία από τις μακροβιότερες και πιο στενά παρακολουθούμενες βάσεις δεδομένων στις ΗΠΑ, τη μελέτη Framingham Heart Study (FHS), ως πηγή των 2.171 συμμετεχόντων της μελέτης τους, με μέσο όρο ηλικίας τα 63 έτη. Οι συμμετέχοντες ανέφεραν μόνοι τους πληροφορίες σχετικά με τη διαθεσιμότητα υποστηρικτικών κοινωνικών αλληλεπιδράσεων, συμπεριλαμβανομένων της ακρόασης, των καλών συμβουλών, της αγάπης και της στοργής, της επαρκούς επαφής με άτομα που βρίσκονται κοντά τους και της συναισθηματικής στήριξης.
Η γνωστική ανθεκτικότητα των συμμετεχόντων στη μελέτη μετρήθηκε ως η σχετική επίδραση του συνολικού όγκου του εγκεφάλου στη συνολική νόηση, χρησιμοποιώντας μαγνητικές τομογραφίες και νευροψυχολογικές αξιολογήσεις που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της FHS. Οι χαμηλότεροι όγκοι εγκεφάλου τείνουν να συνδέονται με χαμηλότερη γνωστική λειτουργία και σε αυτή τη μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν την τροποποιητική επίδραση των επιμέρους μορφών κοινωνικής στήριξης στη σχέση μεταξύ του εγκεφαλικού όγκου και των γνωστικών επιδόσεων.
Η γνωστική λειτουργία των ατόμων με μεγαλύτερη διαθεσιμότητα μιας συγκεκριμένης μορφής κοινωνικής υποστήριξης ήταν υψηλότερη σε σχέση με τον συνολικό εγκεφαλικό όγκο τους. Αυτή η βασική μορφή κοινωνικής στήριξης ήταν η διαθεσιμότητα ακροατών και συσχετίστηκε σε μεγάλο βαθμό με μεγαλύτερη γνωστική ανθεκτικότητα.
Οι ερευνητές σημειώνουν ότι η περαιτέρω μελέτη των ατομικών κοινωνικών αλληλεπιδράσεων μπορεί να βελτιώσει την κατανόηση των βιολογικών μηχανισμών που συνδέουν τους ψυχοκοινωνικούς παράγοντες με την υγεία του εγκεφάλου. «Αν και υπάρχουν ακόμη πολλά που δεν κατανοούμε σχετικά με τις συγκεκριμένες βιολογικές οδούς μεταξύ ψυχοκοινωνικών παραγόντων όπως η διαθεσιμότητα ακροατών και η υγεία του εγκεφάλου, η μελέτη αυτή δίνει ενδείξεις για συγκεκριμένους, βιολογικούς λόγους για τους οποίους θα πρέπει όλοι να αναζητούμε καλούς ακροατές και να γινόμαστε οι ίδιοι καλύτεροι ακροατές», λέει ο Salinas για τη μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στις 16 Αυγούστου στο JAMA Network Open.
Πηγή:
www.goodnewsnetwork.org/nyu-study-cognitive-relience-alzheimers-connection-listening
