Αν και διατηρεί χαμηλούς τόνους αφήνοντας τον τουριστικό ανταγωνισμό στους κοσμικούς γειτόνους της, κερδίζει ολοένα και περισσότερους επιστήθιους και εκλεκτούς φίλους. Κιβωτός μιας αλώβητης φύσης είναι ακόμα η Αλόννησος, ένα νησί εναλλακτικό, αλλιώτικο από τα άλλα…
Μικρή, κατάφυτη, με απόμερες παραλίες, γραφικά ψαροχώρια και γωνιές ανέγγιχτες από τον μαζικό τουρισμό, η Αλόννησος καταφέρνει και αποπνέει μια ξεχωριστή γοητεία. Αναμφισβήτητα το στίγμα του νησιού δίνει το υπέροχο πευκοδάσος που καταλαμβάνει και το μεγαλύτερο μέρος του, ενώ ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του σκιαγραφείται από τον μεσαιωνικό οικισμό του Παλιού Χωριού με την ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική και την υπέροχη θέα.
Οι ρυθμοί στην Αλόννησο είναι πολύ πιο ήπιοι από οποιοδήποτε άλλο νησί των Σποράδων. Αυτό όμως μάλλον σαν θετικό στοιχείο εκλαμβάνεται.
Η αποβίβαση γίνεται στο Πατητήρι, το λιμάνι του νησιού που ακουμπά στην άκρη ενός μικρού, καλά προστατευμένου όρμου. Σίγουρα το Πατητήρι δεν διεκδικεί τα πρωτεία για την αρχιτεκτονική αισθητική του. Όμως εδώ βρίσκεται η εμπορική αγορά και όλες οι δημόσιες υπηρεσίες.
Η Χώρα ή Παλιό Χωριό μόλις 3 χιλιόμετρα μακριά, αγναντεύει αφ’ υψηλού τα δρώμενα της υπαίθρου. Αν και ο πολεοδομικός ιστός έπαθε σημαντικές ζημιές από τους σεισμούς το 1978, έχει χαρακτηρισθεί παραδοσιακός.
Περιδιαβαίνοντας τα ασβεστωμένα καλντερίμια και τα μοναχικά σοκάκια, ανηφορίζουμε έως τα απομεινάρια του βενετσιάνικου κάστρου. Οι τοίχοι των κτιρίων που στριμώχνονται το ένα πλάι στο άλλο σαν φυσική συνέχεια των απόκρημνων βράχων, σχηματίζουν αμυντική διάταξη που θυμίζει μεσαιωνικό τείχος.
Από κάθε γωνιά του αποκαλύπτεται μια διαφορετική οπτική γωνιά του πελάγους, του νησιού και του οικισμού που απλώνεται χαμηλότερα. Παντού υπάρχουν παλιοί ανεμόμυλοι, ξεχασμένα αλώνια, γειτονιές που βιώνουν με δυνατό τρόπο το πέρασμα του χρόνου.
Από τον σεισμό διασώθηκαν ελάχιστες ιστορικές εκκλησίες του 17ου αιώνα, όπως αυτή του Αγίου Αθανασίου, του Χριστού και ο Αγιος Γεώργιος στο Κάστρο.
Νότια από το Πατητήρι βρίσκεται ο Ρουσούμ Γιαλός, κατάστικτος από κτίσματα, με μια μικρή καθαρή βοτσαλωτή παραλία. Στο ίδιο μοτίβο και το λιμανάκι Βότση, ενώ για μπάνιο υπάρχει ο κοντινός ορμίσκος Σπαρτίνες. Ο κεντρικός δρόμος συνεχίζει βορειότερα για τις παραλίες Μηλιά, Γιαλός, Χρυσή Μηλιά, Τζώρτζης και Λεφτός Γιαλός.
Η περιοχή είναι κατάφυτη, με μόνη εξαίρεση ένα μικρό τμήμα του δάσους στα υψώματα γύρω από τον Τζώρτζη και το Λεφτό Γιαλό που έχει καταστραφεί παλαιότερα από πυρκαγιά. Στη χερσόνησο του Κοκκινόκαστρου έχουν ανασκαφεί υπολείμματα οχύρωσης από την αρχαία πόλη Ικος. Επόμενη στάση η Στενή Βάλα, φωλιασμένη στον μυχό απάνεμου όρμου.
Το μικρό ψαρολίμανο, παρόλη την τουριστική ανάπτυξη, καταφέρνει να διατηρεί τον χαρακτήρα του. Απέναντι, σε απόσταση αναπνοής, το μακρόστενο και ακατοίκητο νησάκι Περιστέρι φράζει τον ορίζοντα δίνοντας την εντύπωση της λιμνοθάλασσας.
Ο κεντρικός δρόμος καταλήγει στο βορειότερο άκρο του, στον βαθύ και στενό όρμο του Γέρακα (17 χλμ. από Πατητήρι).
Οι ωραιότερες παραλίες
Ρουσούμ Γιαλός: Μικρή, πολύκοσμη ακτή με χοντρό βότσαλο, πολύ κοντά στο Πατητήρι. Υπάρχουν αρκετά ενοικιαζόμενα δωμάτια και ταβέρνες.
Μηλιά: Κατάφυτη ακρογιαλιά με λευκό βότσαλο που φωλιάζει στο πευκοδάσος.
Χρυσή Μηλιά, Τζώρτζης, Λεφτός Γιαλός: Ακρογιαλιές στα ανατολικά του νησιού, απέναντι από το ερημονήσι Περιστέρα με ενοικιαζόμενα δωμάτια και ξενοδοχεία.
Κοκκινόκαστρο: Προφυλαγμένη αμμουδερή παραλία στη ρίζα βράχου. Τα ρηχά, ζεστά, διάφανα νερά της, την καθιστούν ίσως την καλύτερη ακρογιαλιά της Αλοννήσου (7 χλμ. από Πατητήρι).
Αγιος Δημήτριος: Φαρδιά παραλία με λευκά βότσαλα βόρεια της Στενής Βάλας. Είναι από τα ομορφότερα και πιο χαρακτηριστικά σημεία του νησιού, ιδανικά για οικογενειακές διακοπές.
Μουρτιάς, Μαρπούντα, Βύθισμα: Αλλεπάλληλες μικρές αγκαλιές περιτριγυρισμένες από σμιλεμένα βράχια και πυκνό πευκοδάσος στο νοτιότερο άκρο του νησιού. Μπορείτε να έρθετε και από μονοπάτι από τη Χώρα.
Γιάλια: Μικρή φιλόξενη αγκαλιά, με σκούρα άμμο και πετραδάκι στο νοτιοδυτικό άκρο της Αλοννήσου, όμως εκτεθειμένη στο μελτέμι. Προσεγγίζεται από τη Χώρα (4 χλμ.).
Τσκαλιά, Αγιοι Ανάργυροι, Μεγάλη Αμμος: Παντού άμμος και βοτσαλάκι. Από τα πλέον κατάφυτα και εντυπωσιακά σημεία της Αλοννήσου. Για να φθάσετε έως εδώ θα διανύσετε δύσκολους χωματόδρομους από το Πατητήρι ή ακολουθώντας ευχάριστα μονοπάτια.
Στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου-Β. Σποράδων
Η Ελλάδα είναι ο πιο σημαντικός βιότοπος για τη φώκια του είδους Monachus-monachus, αφού ο πληθυσμός της φθάνει στη χώρα μας τα 250 με 300 άτομα (με παγκόσμιο πληθυσμό 600 άτομα).
Βόρεια και ανατολικά της Αλοννήσου βρίσκονται διάσπαρτα στο πέλαγος μικρά ακατοίκητα νησιά και βραχονησίδες με σπηλιές και ακροθαλασσιές όπου φωλιάζει η Monachus.
Τα μεγαλύτερα από αυτά είναι η Περιστέρα, οι Δύο Αδελφοί, τα Σκάντζουρα, η Κυρά Παναγιά, τα Γιούρα, η Ψαθούρα και το Πιπέρι. Από το 1992 η περιοχή αυτή μαζί με την Αλόννησο έχει χαρακτηριστεί Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο (έκταση 2.200 τ.χ.).
