Με τον όρο “μάτιασμα”, αναφερόμαστε σε μια ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση, ότι ένας άνθρωπος μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά από την “κακή ενέργεια”, τη ζήλια, το θαυμασμό ή ακόμα και μια απλή ματιά, ενός άλλου!
Τώρα, το αν υπάρχει ή όχι “κακό μάτι”, αποτελεί μία άλλη συζήτηση. Στο άρθρο μας, απλά παραθέτουμε κάποιες μεθόδους ξεματιάσματος.
Η πίστη στο “κακό μάτι” έχει βαθιές ρίζες στην ελληνική παράδοση και σύμφωνα με αυτήν δεν ματιάζονται μόνο οι άνθρωποι, αλλά τα φυτά, τα ζώα, υλικά αντικείμενα ή και περιουσίες! Η Εκκλησία παραδέχεται τη βασκανία, γι’ αυτό και χρησιμοποιεί διάφορες ευχές για το ξεμάτιασμα.
Τα “ξεματιάσματα” διαφέρουν από τόπο σε τόπο και μεταδίδονται από τη μία γενιά στην άλλη.
Ο “ματιασμένος” που δέχεται τις ευχές, δεν πρέπει να πει “ευχαριστώ” γιατί το ξεμάτιασμα δε θα πιάσει! Παρακάτω παραθέτουμε κάποιες ευχές, που σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, διώχνουν το “κακό μάτι”. Το αν πιάνουν ή όχι, θα μας το πείτε εσείς που θα τις δοκιμάσετε.
Κατά την παράδοση, την ευχή πρέπει να σας την μάθει ένας άντρας, αλλιώς δεν θα “πετύχει”! Το συγκεκριμένο άρθρο γράφηκε από άντρα! Οπότε, μπορείτε και οι ίδιοι ακολουθώντας τις οδηγίες να προβείτε σε “ξεμάτιασμα” ακόμη και του εαυτού σας. Και τέλος, αν γνωρίζετε κάποια άλλη μέθοδο ξεματιάσματος, μη ξεχάσετε να μας τη γράψετε στο τέλος του άρθρου.
Ξεμάτιασμα με λάδι.
Σε ένα μικρό φλιτζάνι ή πιατάκι, βάζετε δύο δάχτυλα νερό. Σε ένα μπολάκι, ρίχνετε λίγο ελαιόλαδο. Αρχίζετε ο ξεμάτιασμα λέγοντας “Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος για τον/την (αναφέρετε το όνομα του/της ματιασμένου/ης)”. Παράλληλα σταυρώνετε τρεις φορές το φλιτζάνι ή το πιάτο με το νερό.
Στη συνέχεια, πρέπει να πείτε μόνο μία από τις παρακάτω ευχές:
Ευχή 1: “Ιησούς Χριστός νικά κι όλα τα κακά σκορπά”.
Ευχή 2: “Ιησούς Χριστός νικά, κι αν είναι μάτι το σκορπά, η κυρά η Παναγιά”.
Ευχή 3: “Άγιοι Ανάργυροι και θαυματουργοί, δωρεάν ελάβατε δωρεάν δότε ημίν”.
Την ώρα που το λέτε αυτό, ρίχνετε μία μόνο σταγόνα από το λάδι, μέσα στο νερό. Επαναλαμβάνετε δύο φορές ακόμα την ίδια ευχή και ρίχνετε άλλες δύο σταγόνες λάδι στο ποτήρι με το νερό. Αν όταν πέσουν πάνω στην επιφάνεια του νερού ενωθούν σε μία και απλώσουν στο νερό, τότε ξέρουμε ότι ο άλλος είναι ματιασμένος. Αντίθετα αν μείνουν ξεχωριστά χωρίς να διαλυθούν πάνω στο νερό, δεν είναι ματιασμένος.
Αν διαπιστώσετε ότι είναι ματιασμένος, διαβάστε τα παρακάτω λόγια “Βασκανία ηπέρασε και τα δέντρα ξερίζωσε. Βασκανία πού υπάγεις και τα δέντρα ξεριζώνεις. Πάγω στο κεφάλι του (της), να του (της) πιω το αίμα.
Βασκανία λείψε από το κεφάλι του (της) και πήγαινε στα μονόκερα, δίκερα, τρίκερα, τετράκερα, πεντάκερα, εξάκερα, επτάκερα, οκτάκερα, εννιάκερα, δεκάκερα, εντεκάκερα, δωδεκάκερα, εις το πυρ το εξώτερον το ετοιμασμένο, το μυρισμένο και εις τον Θεό παραδομένο στ’ άγρια βουνά και στ’ άκαρπα δέντρα έξω το κακό, έξω το κακό, έξω το κακό”.
Ξεμάτιασμα από την Μικρά Ασία
Στην αρχή, μετράμε από το 1 εως το 9. Συνεχίζουμε με την ευχή:
Μάτια που τον/την ματιάσανε,
τρία είναι καλά να τον γιατρέψουν,πατήρ υιος και άγιο πνεύμα,
και του/της (λέμε το όνομα του ανθρώπου που ξεματιάζουμε) το κακό,
στην γη να σκορπιστεί και την υγειά του να’χει!
Νησιώτικο ξεμάτιασμα
Ξεκινάμε λέγοντας “Στο όνομα του/της…” και αναφέρουμε το όνομα του προσώπου που ξεματιάζουμε. Επαναλαμβάνουμε τρεις φορές την παρακάτω ευχή:
Σταυρός στον ουρανό,
Σταυρός στη γη, κι αν είναι μάτι να φύγει.
Ανάτριχα ήρθε, ανάτριχα να φύγει.
Όση ώρα λέμε την ευχή, σταυρώνουμε τον ματιασμένο. Στο τέλος φυσάμε τρεις φορές
Ξεμάτιασμα για μικρά παιδιά
Με ένα κομμάτι βαμβάκι, βουτηγμένο στο λάδι από το καντήλι, “σταυρώνουμε” το μέτωπο του παιδιού που θέλουμε να ξεματιάσουμε. Στη συνέχεια λέμε τα εξής λόγια:
Σταυρός ο φύλαξ πάσης της Οικουμένης,
Σταυρός η ωραιότης της Εκκλησίας,
Σταυρός βασιλέων το κραταίωμα,
Σταυρός πιστών το στήριγμα,
Σταυρός Αγγέλων η δόξα καί των δαιμόνων το τραύμα.
Εξηγόρασας ημάς εκ της κατάρας του νόμου τω Σταυρώ προσηλωθείς και τη λόγχη κεντηθείς την αθανασίαν επήγασας ημίν Σωτήρ ημών Δόξα Σοι.
Τι πιστεύει η Ορθόδοξη Εκκλησία
Η ορθόδοξη εκκλησία δεν αρνείται τη βασκανία, αλλά συνδέει το “κακό μάτι” με “πονηρά πνεύματα” και υποστηρίζει ότι οι ευχές κατά της βασκανίας, πρέπει να διαβάζονται μόνο από ιερωμένους και όχι από τον καθέναν μας!
Ο Άγιος Νεκτάριος και ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, αναφέρουν ότι η Βασκανία είναι πάθος. Άγιος Νεκτάριος τονίζει στο βιβλίο του ”γνώθι σ αυτόν”, ότι σαν αιτία της Βασκανίας διακρίνει ότι υπάρχει μέσα στην καρδιά του Βάσκανου ανθρώπου, το μίσος , η ζήλια και ο φθόνος. Για αυτό και κατατάσσει την Βασκανία στα πάθη.
Σύμφωνα λοιπόν με την Ορθόδοξη Εκκλησία, η Βασκανία δεν είναι μια απλή ενέργεια των οφθαλμών, αλλά ένα φοβερό πάθος. Και πίσω από αυτό το πάθος, κατά τον Άγιο Νεκτάριο και τους Πατέρες της Εκκλησίας, κρύβεται πάντοτε ένας δαίμονας, αυτός που αποκαλούν ” βάσκανο δαίμονα ”.
Η σχετική ευχή είναι η παρακάτω. Αν δεν υπάρχει ιερέας, μπορεί να ειπωθεί απλά σαν προσευχή από το άτομο που έχει το πρόβλημα.
Ευχή επί βασκανίαν.
Του Κυρίου δεηθώμεν.
Κύριε ο Θεός ημών, ο Βασιλεύς των αιώνων, ο παντοκράτωρ και παντοδύναμος, ο ποιών πάντα και μετασκευάζων μόνω τω βούλεσθαι, ο την επταπλάσιον κάμινον και τη φλόγα την εν Βαβυλώνι εις δρόσον μεταβαλών και τους αγίους σου τρεις Παίδας σώους διαφυλάξας, ο ιατρός και θεραπευτής των ψυχών ημών, η ασφάλεια των εις σε ελπιζόντων, σου δεόμεθα και σε παρακαλούμεν, απόστησον, φυγάδευσον και απέλασον πάσαν διαβολική ενέργειαν, πάσαν σατανικήν έφοδον και πάσαν επιβουλήν, περιέργειάν τε πονηρά και βλάβη των οφθαλμών βασκανίαν των κακοποιών και πονηρών ανθρώπων υπό του δούλου σου […], και ή υπό ωραιότητος ή ανδρείας ή ευτυχίας ή ζήλου και φθόνου ή βασκανίας συνέβη, αυτός, φιλάνθρωπε Δέσποτα, έκτεινον την κραταιάν σου χείρα και τον βραχιονά σου τον ισχυρόν και ύψιστον, και επισκοπών επισκόπησον το πλάσμα σου τούτο , και κατάπεμψον αυτώ Άγγελον ειρηνικόν, κραταιόν, ψυχής και σώματος φύλακα, ος επιτιμήσει και απελάσει απ’αυτού πάσαν πονηράν βουλήν, πάσαν φαρμακείαν και βασκανίαν των φθοροποιών και πονηρών ανθρώπων , ίνα υπό σου ο σος ικέτης φρουρούμενος, μετ’ ευχαριστίας ψάλλη σοι “Κύριος εμοί βοηθός, και ου φοβηθήσομαι τι ποιήσει μοι άνθρωπος» και πάλιν «ου φοβηθήσομαι κακά, ότι σοι μετ’ εμού ει, ότι συ ει ο Θεός, κραταίωμά μου, ισχυρός εξουσιαστής, άρχων ειρήνης, πατήρ του μέλλοντος αιώνος”.Ναι, Κύριε ο Θεός ημών, φείσαι του πλάσματός σου, και σώσον τον δούλο σου από πάσης βλάβης και επήρειας της εκ βασκανίας γινομένης, και ανώτερον αυτόν παντός κακού διαφύλαξον, πρεσβείαις της υπερευλογημένης, ενδόξου Δεσποινής ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας, των φωτοειδών Αρχαγγέλων, και παντών σου των Αγίων. Αμήν.
Ευχή του Ιωάννη του Χρυσοστόμου.
Ο ιατρός και θεραπευτής των ψυχών ημών, η ασφάλεια των εις Σε ελπιζόντων. Σου δεόμεθα και σε παρακαλούμεν, φυγάδευσον και απέλασον πάσαν διαβολικήν ενέργεια, πάσαν σατανικήν έφοδον και πάσα επιβουλήν. Περιέργειαν δε πονηράν και βλάβην και οφθαλμών βασκανίαν… από του δούλου σου ή υπό ωραιότητος ή ανδρείας ή ευτυχίας ή ζήλου ή φθόνου ή βασκανίας, συνέβη και κατάπεμψον άγγελον ειρηνικόν, κραταιόν ψυχής και σώματος φύλακα, όστις επιτιμήσει και απελάσει πάσαν πονηράν βουλήν, πάσαν φαρμακείαν και βασκανίαν των φθοροποιών και φθονερών.
Το ξεμάτιασμα γίνεται αφιλοκερδώς!
Το βασικό στοιχείο της παράδοσής μας είναι ότι το ξεμάτιασμα γίνεται αφιλοκερδώς και ο ματιασμένος δεν πρέπει καν να πει ευχαριστώ σε αυτόν που τον ξεματιάζει.
Συνεπώς κάθε οικονομικό ή άλλο αντάλλαγμα σε αυτόν που ξεματιάζει, αυτομάτως ακυρώνει την ευχή!
