Εδώ και καιρό λέγεται ότι το άγχος μπορεί να κάνει τα μαλλιά μας πρόωρα λευκά. Μια μελέτη από ερευνητές του Κολεγίου Ιατρών και Χειρουργών Vagelos του Πανεπιστημίου Κολούμπια παρείχε τις πρώτες ποσοτικές αποδείξεις ότι αυτό όντως ισχύει – και όχι μόνο αυτό, αλλά τα μαλλιά μπορούν να επανέλθουν στο αρχικό τους χρώμα εάν το άγχος απομακρυνθεί.
«Η κατανόηση των μηχανισμών που επιτρέπουν στις “γέρικες” γκρίζες τρίχες να επιστρέψουν στη “νεαρή” χρωματική τους κατάσταση θα μπορούσε να δώσει νέα στοιχεία για την ευλυγισία της ανθρώπινης γήρανσης γενικά και για το πώς αυτή επηρεάζεται από το στρες», δήλωσε ο δρ Μάρτιν Πικάρντ, αναπληρωτής καθηγητής Herbert Irving της Ιατρικής της Συμπεριφοράς στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
«Τα δεδομένα μας έρχονται να προστεθούν σε έναν αυξανόμενο όγκο στοιχείων που αποδεικνύουν ότι η γήρανση του ανθρώπου δεν είναι μια γραμμική, σταθερή βιολογική διαδικασία, αλλά μπορεί, τουλάχιστον εν μέρει, να σταματήσει ή ακόμη και να αντιστραφεί προσωρινά».
Στο παρελθόν, οι επιστήμονες δυσκολεύονταν να προσδιορίσουν ποσοτικά τη σχέση μεταξύ του στρες και του γκριζαρίσματος των μαλλιών.
Είναι δύσκολο να παρακολουθούν πόσο στρες αισθάνεται ένα άτομο σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή και να το συγκρίνουν με τις μεμονωμένες τρίχες.
Η ομάδα κατάφερε να το παρακάμψει αυτό αναπτύσσοντας μια μέθοδο που τους επέτρεψε να μελετήσουν το χρώμα των μεμονωμένων τριχών με λεπτομέρεια. Κατέγραψαν εικόνες από μικροσκοπικές φέτες τριχών, κάθε μία από τις οποίες είχε πλάτος μόλις ένα κλάσμα του χιλιοστού και αντιπροσώπευε περίπου μια ώρα ανάπτυξης των τριχών.
«Αν κοιτάξετε με τα μάτια σας μια τρίχα, θα φαίνεται ότι έχει το ίδιο χρώμα σε όλη τη διάρκειά της, εκτός αν υπάρχει μια σημαντική μετάβαση»,, δήλωσε ο Picard. «Κάτω από έναν σαρωτή υψηλής ανάλυσης, βλέπετε μικρές, ανεπαίσθητες διακυμάνσεις στο χρώμα, και αυτό είναι που μετράμε εμείς».
Μια ομάδα 14 συμμετεχόντων συμπλήρωσε ένα ημερολόγιο άγχους, αξιολογώντας το επίπεδο που ένιωθαν κάθε εβδομάδα. Στη συνέχεια, οι ερευνητές το συνέκριναν με τα δεδομένα του χρώματος των μαλλιών τους. Οι ερευνητές παρατήρησαν μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ των περιόδων άγχους και του γκριζαρίσματος των μαλλιών.
Με έκπληξη διαπίστωσαν επίσης ότι ορισμένες τρίχες είχαν ανακτήσει τον χρωματισμό τους όταν το στρες έπαψε να υφίσταται. «Υπήρξε ένα άτομο που πήγε διακοπές και πέντε τρίχες στο κεφάλι αυτού του ατόμου επανήλθαν στο σκούρο χρώμα κατά τη διάρκεια των διακοπών, συγχρονισμένες χρονικά», δήλωσε ο Picard.
Μια μελέτη του 2020 σε ποντίκια υπέδειξε ότι το γκριζάρισμα που σχετίζεται με το στρες ήταν μια μη αναστρέψιμη διαδικασία που προκαλείται από την απώλεια βλαστικών κυττάρων στους θύλακες των τριχών. Ωστόσο, οι ερευνητές πιστεύουν ότι η διαδικασία πρέπει να είναι διαφορετική στους ανθρώπους.
«Τα δεδομένα μας δείχνουν ότι το γκριζάρισμα είναι αναστρέψιμο στους ανθρώπους, γεγονός που εμπλέκει έναν διαφορετικό μηχανισμό», δήλωσε ο συν-συγγραφέας καθηγητής Ralf Paus της Ιατρικής Σχολής Miller του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι. «Τα ποντίκια έχουν πολύ διαφορετική βιολογία των τριχοθυλακίων και αυτό μπορεί να είναι μια περίπτωση όπου τα ευρήματα στα ποντίκια δεν μεταφράζονται καλά στους ανθρώπους».
Η ομάδα μελέτησε τα επίπεδα χιλιάδων πρωτεϊνών στις τρίχες και βρήκε 300 που άλλαζαν καθώς η τρίχα έχανε τη χρωστική της. Πιστεύουν ότι οι αλλαγές αυτές προκαλούνται από τα μιτοχόνδρια, τις δομές στο εσωτερικό του κυττάρου που παράγουν το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς του.
«Με βάση τη μαθηματική μοντελοποίησή μας, πιστεύουμε ότι τα μαλλιά πρέπει να φτάσουν σε ένα κατώφλι πριν γκριζάρουν», δήλωσε ο Picard. «Στη μέση ηλικία, όταν τα μαλλιά βρίσκονται κοντά σε αυτό το όριο λόγω της βιολογικής ηλικίας και άλλων παραγόντων, το στρες θα τα ωθήσει να ξεπεράσουν το όριο και θα μετατραπούν σε γκρίζα».
Δυστυχώς, αυτό δεν σημαίνει ότι το γκριζάρισμα όλων των ειδών είναι αναστρέψιμο. «Δεν πιστεύουμε ότι η μείωση του στρες σε έναν 70χρονο που έχει γκριζάρει εδώ και χρόνια θα σκουρύνει τα μαλλιά του ή η αύξηση του στρες σε έναν 10χρονο θα είναι αρκετή για να ανατρέψει τα μαλλιά του πάνω από το όριο του γκριζάρισμα», δήλωσε ο Picard.
Πηγή:
www.sciencefocus.com/news/stress-really-does-turn-hair-grey-but-it-can-be-reversed
