Πώς ο μεσημεριανός ύπνος μπορεί να αποδειχθεί ευεργετικός και πότε δεν είναι καλός οιωνός για την υγεία μας;

Μια πρόσφατη μελέτη από την Κίνα έδειξε ότι ο τακτικός μεσημεριανός ύπνος συνδέεται με την καλύτερη γνωστική λειτουργία σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Οι ερευνητές ρώτησαν 2.200 άτομα άνω των 70 για τις συνήθειές τους στον μεσημεριανό ύπνο πριν τους υποβάλουν σε μια σειρά γνωστικών τεστ που μέτρησαν τα επίπεδα μνήμης και τις γλωσσικές δεξιότητες. Τα αποτελέσματα λοιπόν έδειξαν ότι όσοι συνήθως κοιμόντουσαν είχαν λιγότερες πιθανότητες να έχουν γνωστικές διαταραχές από εκείνους που δεν είχαν. Αυτό ίσχυε ανεξάρτητα από την ηλικία ή το επίπεδο εκπαίδευσης.

Ωστόσο, μπορεί να παίζει ρόλο η διάρκεια του ύπνου, αφού μια άλλη μελέτη έδειξε ότι ότι όσοι κοιμόντουσαν συνήθως για 30-90 λεπτά είχαν καλύτερη συνολική γνωστική ικανότητα σε σύγκριση με εκείνους που κοιμόντουσαν περισσότερο ή κοιμόντουσαν λιγότερη ώρα ή που δεν κοιμήθηκαν καθόλου.

Unsplash

Σύντομος vs μεγαλύτερης διάρκειας μεσημεριανός ύπνος

Είναι πιθανό ότι ο μεσημεριανός ύπνος βοηθά τον εγκέφαλο να αποβάλλει όλα εκείνα που προκαλούν υπνηλία, τα οποία διαφορετικά θα ανέστειλαν την εγκεφαλική δραστηριότητα και θα αναπλήρωναν τα αποθέματα ενέργειας του εγκεφάλου. Οι σύντομοι μεσημεριανοί ύπνοι μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη βελτίωση της προσοχής μας, αφήνοντας τις ιδιαίτερα κουρασμένες περιοχές του εγκεφάλου να ανακάμψουν, αποτρέποντας έτσι την αστάθεια στα δίκτυα του εγκεφάλου.

Οι μεγαλύτερης διάρκειας μεσημεριανοί ύπνοι, από την άλλη πλευρά, έχουν την μορφή της αποκατάστασης, επειδή υπάρχει χρόνος για να μπούμε σε πολλαπλά στάδια ύπνου, καθένα από τα οποία υποστηρίζει διαφορετικές διαδικασίες μάθησης. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια του ύπνου REM (ταχεία κίνηση των ματιών), ο εγκέφαλος είναι σχεδόν τόσο ενεργός όσο όταν είναι ξύπνιος. Αυτή η δραστηριότητα σε διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι σημαντικές για τη μάθηση και τη μνήμη, μπορεί να είναι γιατί ο ύπνος REM υποστηρίζει τόσο τη μακροπρόθεσμη μνήμη όσο και τη συναισθηματική μνήμη.

Ειδικά κατά τη διάρκεια του ύπνου REM, ο εγκέφαλος ενισχύει τις πρόσφατα αναπτυγμένες συνδέσεις που είναι σημαντικές για τη βελτίωση των κινητικών δεξιοτήτων. Ο μεγαλύτερης διάρκειας ύπνος μειώνει επίσης τις ασήμαντες συνδέσεις και αυτή η ισορροπία μπορεί να βελτιώσει το πόσο γρήγορα και αποτελεσματικά λειτουργεί ο εγκέφαλος συνολικά. Όμως, αν και ο μεσημεριανός ύπνος έχει πολλά οφέλη για την λειτουργία του εγκεφάλου, η ανάγκη του όμως ίσως δείχνει σημάδια κακής υγείας.

Η έντονη επιθυμία να κοιμηθείς το μεσημέρι δεν είναι καλό σημάδι

Σύμφωνα με Κινέζους επιστήμονες που έχουν βασιστεί σε δεδομένα από την Βρετανία, θεωρούν ότι ο συχνός ή τακτικός ύπνος κατά τη διάρκεια της ημέρας αυξάνει κατά 12% τον κίνδυνο υπέρτασης και 24% τον κίνδυνο εγκεφαλικού σε σχέση με ανθρώπους που δεν έχουν αυτήν τη συνήθεια. Ο Μίχαελ Γκράντνερ, ερευνητής ύπνου από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, επισημαίνει ότι ο μεσημεριανός ύπνος από μόνος του δεν είναι επιβλαβής, αλλά ο κακός ύπνος τη νύχτα μπορεί να έχει σχέση με την κακή υγεία και ο ύπνος το μεσημέρι δεν αρκεί για να ισορροπήσει την κατάσταση.

Η μελέτη επιβεβαιώνει και στοιχεία προηγούμενης έρευνας ότι η αύξηση του μεσημεριανού ύπνου μπορεί να συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής υγείας και άλλων προβλημάτων. Επιπλέον, πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι η όλο και περισσότερη επιθυμία για μεσημεριανό ύπνο, θα μπορούσε να είναι πρώιμο σημάδι άνοιας, ειδικά εάν κοιμάται κανείς αρκετές ώρες κατά την διάρκεια της νύχτας και πραγματοποιεί έναν ποιοτικό ύπνο. Αυτό βέβαια δεν μπορεί να αποτελέσει και ανασταλτικό παράγοντα και να μας κάνει να σταματήσουμε να κοιμόμαστε τα μεσημέρια.