medlabnews.gr iatrikanea
Οι μέλισσες – τα αγαπημένα έντομα της φύσης τα οποία και έχει προικίσει με χιλιάδες χαρίσματα-έχουν την ικανότητα να δημιουργούν μια εκπληκτική δομή και συνοχή της κυψέλης-πόλης τους.
Οι Αρχαίοι Έλληνες δεν παρέλειψαν να παρατηρήσουν τις μέλισσες και τις αρχιτεκτονικές τους τεχνοτροπίες οι οποίες αφορούσαν και αφορούν την προστασία της κυψέλης.
Έτσι το πρώτο που έκαναν, αφού οι μέλισσες είχαν γίνει ήδη πηγή έμπνευσης για αυτούς, ήταν να δώσουν όνομα στο υλικό που αυτές χρησιμοποιούσαν για να φέρουν σε πέρας αυτή τους τη μηχανική εργασία.
Παρατηρώντας την περίεργη ουσία που οι μέλισσες τοποθετούσαν στην είσοδο της κυψέλης-πόλη τους για να την προστατεύσουν από τους εχθρούς την ονόμασαν πρόπολη- προ της πόλης-προσδίδοντάς της με τον πιο εύστοχο τρόπο την αμυντική της ιδιότητα.
Σήμερα διεθνώς η πρόπολη κρατάει το σοφό αυτό όνομα “propolis” θυμίζοντάς μας τις ιδιότητες της οι οποίες προφυλάσσουν και προστατεύουν την κυψέλη-πόλη και τους κατοίκους της από πάσης φύσεως εχθρούς.
Ας δούμε λοιπόν τι είναι η πρόπολη
Τα φυτά καλύπτουν τα μπουμπούκια τους και τα τρυφερά τους φύλλα για να τα προστατεύσουν από κάθε είδους επίθεση με μια λεπτή ρητινώδη μεμβράνη.
Αυτή τη ρητινώδη μεμβράνη συλλέγουν οι μέλισσες νωρίς την άνοιξη από
ιτιές – το 95% των φυτικών συστατικών της πρόπολης στις εύκρατες περιοχές της Ευρώπης συλλέγουν οι μέλισσες από τις Ιτιές και τις λεύκες,
λεύκες,
καστανιές,
πεύκα,
βελανιδιές,
σκλήθρα,
ρείκια -σουσούρα,
κουμαριές
και αφού την αναμείξουν με δικά τους εκκρίματα την χρησιμοποιούν σαν οικοδομικό υλικό για:
α) να θωρακίσουν την κυψέλη-πόλη τους.
β) να μικραίνουν την είσοδο της κυψέλης ώστε να μπαίνουν και να βγαίνουν μόνο οι ίδιες κλείνοντας έξω κάθε επικίνδυνο εξωτερικό εχθρό.
γ) να στεγανοποιούν την κυψέλη τους χρησιμοποιώντας την σαν στεγανωτικό υλικό,σφραγίζοντας τυχόν χαραμάδες,ρωγμές και οπές στα τοιχώματα της.
δ) να προετοιμάσουν τα βασιλικά δωμάτια στα οποία θα γεννήσει η βασίλισσα.
α) να θωρακίσουν την κυψέλη-πόλη τους.
β) να μικραίνουν την είσοδο της κυψέλης ώστε να μπαίνουν και να βγαίνουν μόνο οι ίδιες κλείνοντας έξω κάθε επικίνδυνο εξωτερικό εχθρό.
γ) να στεγανοποιούν την κυψέλη τους χρησιμοποιώντας την σαν στεγανωτικό υλικό,σφραγίζοντας τυχόν χαραμάδες,ρωγμές και οπές στα τοιχώματα της.
δ) να προετοιμάσουν τα βασιλικά δωμάτια στα οποία θα γεννήσει η βασίλισσα.
Η μελισσοθεραπεία -apiterapie- είναι τόσο παλιά όσο και η ίδια η μελισσοκομία. Συνίσταται στη χρήση των προϊόντων που συλλέγονται, επεξεργάζονται ή εκκρίνονται από τη μέλισσα, όπως το μέλι, η πρόπολη, η γύρη,ο βασιλικός πολτός και το δηλητήριο του κεντριού τους – για διαιτητικούς και θεραπευτικούς σκοπούς.Σε όλες τις ηλικίες της ζωής, είναι εκεί για να μας βοηθήσουμε να ζούμε καλύτερα κάθε μέρα για να μας προφυλάξουν και να μας ενδυναμώσουν. Αλλά και να μας βοηθήσουν να ανακουφιστούμε από τους ρευματικούς πόνους, να προστατέψουν το νευρικό μας σύστημα, το συκώτι μας, την καρδιά μας. Είναι οι πρωταγωνιστές της πρόληψης, αλλά και της θεραπείας των πιο σοβαρών λοιμώξεων. Roch Domerego
Όμως οι ιδιότητες της πρόπολης ξεπερνούν αυτές της μηχανικής χρήσης.
Οι μέλισσες την χρησιμοποιούν και για να αποστειρώσουν την κυψέλη τους από κάθε μολυσματική ασθένεια.
Εκτός όμως από τις μέλισσες, το προϊόν αυτό –την πρόπολη-την χρησιμοποίησαν για φαρμακευτικούς, ιατρικούς και διατροφικούς σκοπούς πρώτοι οι Αρχαίοι Έλληνες γιατροί και φαρμακολόγοι με πρώτο τον Ιπποκράτη.
Ο Ιπποκράτης συνιστούσε την πρόπολη για την ίαση διαφόρων παθήσεων και πληγών όπως εσωτερικά και εξωτερικά έλκη, αποστήματα, έλκος κ.α.
Τα συστατικά της πρόπολης είναι:
+/- 5% γύρη
+/- 10% αιθέρια έλαια
+/- 30% κερί
+/- 55% ρητίνες και βάλσαμα
+/- 5% διάφορες ουσίες οργανικές και ανόργανες
Είναι πλούσια σε:
αμινοξέα,
ιχνοστοιχεία,
βιοφλαβίνες,
βιταμίνη Α,
βιταμίνη Β1,
βιταμίνη Β2,
βιταμίνη Β3,
ασβέστιο,
μαγνήσιο,
σίδηρο,
ψευδάργυρο,
πυρίτιο,
κάλιο,
φώσφορο και ένα πλήθος άλλα άγνωστα συστατικά και ενώσεις,που εργάζονται σε συνέργεια δημιουργώντας αυτό το θαύμα της φύσης και των μελισσών.
Η ποικιλία των ενεργών αυτών συστατικών της πρόπολης είναι εντυπωσιακή.
Κάθε ένα από αυτά διαθέτει τεράστια και ουσιαστική θεραπευτική αξία.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η παρατήρηση πως ασχέτως από τη χώρα και τη ράτσα της μέλισσας, η δράση της πρόπολης είναι πάντα ίδια, παρ’ όλο που πολλές φορές τα συστατικά της διαφέρουν!
Η ρητινώδης αυτή ουσία είναι ένα ισχυρότατο ίαμα-φάρμακο με παγκόσμια, κατόπιν ερευνών και πειραμάτων, αναγνωρισμένες:
1. αντιοξειδωτικές
2. αντιφλεγμονώδεις
3. αντικαρκινικές
4. αντιαλλεργικές
5. αντιμικροβιακές
6. αντιικές
7. αντιμυκητιακές
8. αντιισταμινική
9. ανοσοποιητικές και
10. επουλωτικές ιδιότητες
Σε πειράματα που έχουν γίνει έχει αποδειχθεί η αντιμικροβιακήκαι μυκητοκτόνος δράσης της, αφού σταμάτησε τη δράση είκοσι πέντε βακτηρίων σε ένα σύνολο είκοσι εννέα (29) ειδών!
Στο σύνολο δε τριάντα εννέα (39) ειδών μυκήτων σταμάτησε την ανάπτυξη είκοσι (20) από αυτών!
Στη πρώην σοβιετική ένωση είχαν γίνει πάρα πολλές επιστημονικές έρευνες και η πρόπολη είχε αναγνωριστεί σαν το καθ’ ολοκληρίαν αντιβιοτικό της φύσης για αυτό και σε πολλά κράτη η πρόπολη είναι γνωστή και σαν “η ρώσικη πενικιλίνη”!
Και αυτό δεν είναι καθόλου υπερβολή.
Είναι κλινικά αποδεδειγμένο και επαληθεύσιμο με την εφαρμογή της πρόπολης σε χιλιάδες καταγραμμένες και διαφορετικές περιπτώσεις σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η πρόπολη είναι περισσότερο αποτελεσματική από την πενικιλίνη και από πολλά σύγχρονα αντιβιοτικά καθώς βακτήρια , μικρόβια και ιοί δεν μπορούν να αντέξουν στην ισχυρότατη δράση της.
Έχει αποδειχτεί η ισχυρή της δράση έναντι των ιών:
– της πολιομυελίτιδας
– του έρπητα(άκρως αποτελεσματική η δράση της στην ίαση, στην επούλωση των τραυμάτων που σχετίζονται με τον ιό και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων του)
– της αδενίτιδας
– της μυκητώδους στοματίτιδας
– έχει ισχυρή δράση έναντι του βακτηρίου της φυματίωσης
– βοηθάει στην αναγέννηση των ιστών
– είναι μια ανώτερη και αστείρευτη πηγή ενέργειας και αντοχής
– δυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα καθώς ενδυναμώνει την έμφυτη και την επίκτητη ανοσία
Η πρόπολη βοηθάει στην ίαση:
– των ηλιακών εγκαυμάτων και πάσης φύσεως εγκαυμάτων
– των αλλεργιών
– των παθήσεων και φλεγμονών των ματιών
– της ελκώδους ουλίτιδας
– της ελκώδους στοματίτιδας
– των προβλημάτων από στοματική χειρουργική επέμβαση – Η πλύση του στόματος με πρόπολη πέντε φορές την ημέρα για μία εβδομάδα βελτιώνει την επούλωση και μειώνει τον πόνο και το πρήξιμο μετά από χειρουργική επέμβαση στο στόμα.
– των λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος – Η πρόπολη μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη ή τη μείωση της διάρκειας των συνηθισμένων κρυολογημάτων αλλά και άλλων λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος. Σε περίπτωση κρυολογήματος ή βρογχικού βήχα, η πρόπολη ρευστοποιεί τις εκκρίσεις και διευκολύνει την εκκένωση. Επίσης σαρώνει τους ιούς της αναπνευστικής οδού και διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα.
– του άσματος και της χρόνιας πνευμονίας
– της φαρυγγιτίδας
– της γρίπης
– της μέσης ωτίτιδας και της ωτίτιδας
– του προστάτη
– της παγκρεατίτιδας
– των γυναικολογικών παθήσεων( όπως οξείες κολπίτιδες, καταπολέμηση του παράσιτου Giardia intestinalis)
– των ιώσεων και μυκητιάσεων
– των ελκών και πληγών – Έρευνες δείχνουν ότι η εφαρμογή 3% αλοιφής πρόπολης πέντε φορές την ημέρα μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση του χρόνου επούλωσης και στη μείωση του πόνου από τις κρύες πληγές.
– του έλκος του στομάχου
– των εκζεμάτων και δερματικών παθήσεων
– Της κολπίτιδας – Η εφαρμογή διαλύματος πρόπολης 5% για 7 ημέρες μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των γυναικών με προβλήματα κολπίτιδας.
– του έρπη των γεννητικών οργάνων – Οι πρώτες έρευνες δείχνουν ότι η εφαρμογή αλοιφής πρόπολης 3% τέσσερις φορές ημερησίως για 10 ημέρες μπορεί να βελτιώσει την επούλωση των βλαβών από τον έρπη των γεννητικών οργάνων. Ορισμένες έρευνες υποδεικνύουν ότι μπορεί να θεραπεύσει τις βλάβες ταχύτερα και πληρέστερα από τη συμβατική θεραπεία με αλοιφή.
Η πρόπολη είναι ασφαλής όταν λαμβάνεται από το στόμα ή εφαρμόζεται κατάλληλα στο δέρμα. Δεν προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις παρά μόνο σε άτομα που είναι αλλεργικά στις μέλισσες ή στα προϊόντα μελισσών.
Αυτή είναι λοιπόν η πρόπολη και η ιδιότητες της , ένα προϊόν της ομάδας των προϊόντων της μέλισσας για τα οποία ο βιολόγος Roch Domerego και ο γιατρός Théodore Cherbuliez λένε:
“η ομάδα των προϊόντων της μέλισσας είναι μια αστείρευτη και απίστευτη πηγή ενέργειας, με ανυποψίαστες ευεργετικές αρετές και ιδιότητες για την υγεία”
Και μετά το πέρας ενός συνεδρίου στην Κούβα , κατά την διάρκεια του οποίου παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα των θεραπειών με τα προϊόντα των μελισσών, ο Roch Domerego επισημαίνει:
“ποιος μπορεί να φανταστεί πως η τιμή κόστους μιας θεραπείας που ολοκληρώνεται σε δεκαπέντε μέρες και που μπορεί να νικήσει οριστικά μια επιμολυσμένη πνευμονία είναι τόσο χαμηλο΄λυ κόστους;”
Επισήμανση: Οι αντιαλλεργικές ιδιότητες της πρόπολης είναι διαπιστωμένες όμως
κάποια άτομα ( πέντε στα χίλια) έχουν αλλεργία στα προϊόντα της μέλισσας,αυτά τα άτομα πρέπει να είναι προσεχτικά και να συμβουλεύονται πάντα το γιατρό τους.
Οι μέλισσες την χρησιμοποιούν και για να αποστειρώσουν την κυψέλη τους από κάθε μολυσματική ασθένεια.
Εκτός όμως από τις μέλισσες, το προϊόν αυτό –την πρόπολη-την χρησιμοποίησαν για φαρμακευτικούς, ιατρικούς και διατροφικούς σκοπούς πρώτοι οι Αρχαίοι Έλληνες γιατροί και φαρμακολόγοι με πρώτο τον Ιπποκράτη.
Ο Ιπποκράτης συνιστούσε την πρόπολη για την ίαση διαφόρων παθήσεων και πληγών όπως εσωτερικά και εξωτερικά έλκη, αποστήματα, έλκος κ.α.
Τα συστατικά της πρόπολης είναι:
+/- 5% γύρη
+/- 10% αιθέρια έλαια
+/- 30% κερί
+/- 55% ρητίνες και βάλσαμα
+/- 5% διάφορες ουσίες οργανικές και ανόργανες
Είναι πλούσια σε:
αμινοξέα,
ιχνοστοιχεία,
βιοφλαβίνες,
βιταμίνη Α,
βιταμίνη Β1,
βιταμίνη Β2,
βιταμίνη Β3,
ασβέστιο,
μαγνήσιο,
σίδηρο,
ψευδάργυρο,
πυρίτιο,
κάλιο,
φώσφορο και ένα πλήθος άλλα άγνωστα συστατικά και ενώσεις,που εργάζονται σε συνέργεια δημιουργώντας αυτό το θαύμα της φύσης και των μελισσών.
Η ποικιλία των ενεργών αυτών συστατικών της πρόπολης είναι εντυπωσιακή.
Κάθε ένα από αυτά διαθέτει τεράστια και ουσιαστική θεραπευτική αξία.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η παρατήρηση πως ασχέτως από τη χώρα και τη ράτσα της μέλισσας, η δράση της πρόπολης είναι πάντα ίδια, παρ’ όλο που πολλές φορές τα συστατικά της διαφέρουν!
Η ρητινώδης αυτή ουσία είναι ένα ισχυρότατο ίαμα-φάρμακο με παγκόσμια, κατόπιν ερευνών και πειραμάτων, αναγνωρισμένες:
1. αντιοξειδωτικές
2. αντιφλεγμονώδεις
3. αντικαρκινικές
4. αντιαλλεργικές
5. αντιμικροβιακές
6. αντιικές
7. αντιμυκητιακές
8. αντιισταμινική
9. ανοσοποιητικές και
10. επουλωτικές ιδιότητες
Σε πειράματα που έχουν γίνει έχει αποδειχθεί η αντιμικροβιακήκαι μυκητοκτόνος δράσης της, αφού σταμάτησε τη δράση είκοσι πέντε βακτηρίων σε ένα σύνολο είκοσι εννέα (29) ειδών!
Στο σύνολο δε τριάντα εννέα (39) ειδών μυκήτων σταμάτησε την ανάπτυξη είκοσι (20) από αυτών!
Στη πρώην σοβιετική ένωση είχαν γίνει πάρα πολλές επιστημονικές έρευνες και η πρόπολη είχε αναγνωριστεί σαν το καθ’ ολοκληρίαν αντιβιοτικό της φύσης για αυτό και σε πολλά κράτη η πρόπολη είναι γνωστή και σαν “η ρώσικη πενικιλίνη”!
Και αυτό δεν είναι καθόλου υπερβολή.
Είναι κλινικά αποδεδειγμένο και επαληθεύσιμο με την εφαρμογή της πρόπολης σε χιλιάδες καταγραμμένες και διαφορετικές περιπτώσεις σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η πρόπολη είναι περισσότερο αποτελεσματική από την πενικιλίνη και από πολλά σύγχρονα αντιβιοτικά καθώς βακτήρια , μικρόβια και ιοί δεν μπορούν να αντέξουν στην ισχυρότατη δράση της.
Έχει αποδειχτεί η ισχυρή της δράση έναντι των ιών:
– της πολιομυελίτιδας
– του έρπητα(άκρως αποτελεσματική η δράση της στην ίαση, στην επούλωση των τραυμάτων που σχετίζονται με τον ιό και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων του)
– της αδενίτιδας
– της μυκητώδους στοματίτιδας
– έχει ισχυρή δράση έναντι του βακτηρίου της φυματίωσης
– βοηθάει στην αναγέννηση των ιστών
– είναι μια ανώτερη και αστείρευτη πηγή ενέργειας και αντοχής
– δυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα καθώς ενδυναμώνει την έμφυτη και την επίκτητη ανοσία
Η πρόπολη βοηθάει στην ίαση:
– των ηλιακών εγκαυμάτων και πάσης φύσεως εγκαυμάτων
– των αλλεργιών
– των παθήσεων και φλεγμονών των ματιών
– της ελκώδους ουλίτιδας
– της ελκώδους στοματίτιδας
– των προβλημάτων από στοματική χειρουργική επέμβαση – Η πλύση του στόματος με πρόπολη πέντε φορές την ημέρα για μία εβδομάδα βελτιώνει την επούλωση και μειώνει τον πόνο και το πρήξιμο μετά από χειρουργική επέμβαση στο στόμα.
– των λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος – Η πρόπολη μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη ή τη μείωση της διάρκειας των συνηθισμένων κρυολογημάτων αλλά και άλλων λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος. Σε περίπτωση κρυολογήματος ή βρογχικού βήχα, η πρόπολη ρευστοποιεί τις εκκρίσεις και διευκολύνει την εκκένωση. Επίσης σαρώνει τους ιούς της αναπνευστικής οδού και διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα.
– του άσματος και της χρόνιας πνευμονίας
– της φαρυγγιτίδας
– της γρίπης
– της μέσης ωτίτιδας και της ωτίτιδας
– του προστάτη
– της παγκρεατίτιδας
– των γυναικολογικών παθήσεων( όπως οξείες κολπίτιδες, καταπολέμηση του παράσιτου Giardia intestinalis)
– των ιώσεων και μυκητιάσεων
– των ελκών και πληγών – Έρευνες δείχνουν ότι η εφαρμογή 3% αλοιφής πρόπολης πέντε φορές την ημέρα μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση του χρόνου επούλωσης και στη μείωση του πόνου από τις κρύες πληγές.
– του έλκος του στομάχου
– των εκζεμάτων και δερματικών παθήσεων
– Της κολπίτιδας – Η εφαρμογή διαλύματος πρόπολης 5% για 7 ημέρες μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των γυναικών με προβλήματα κολπίτιδας.
– του έρπη των γεννητικών οργάνων – Οι πρώτες έρευνες δείχνουν ότι η εφαρμογή αλοιφής πρόπολης 3% τέσσερις φορές ημερησίως για 10 ημέρες μπορεί να βελτιώσει την επούλωση των βλαβών από τον έρπη των γεννητικών οργάνων. Ορισμένες έρευνες υποδεικνύουν ότι μπορεί να θεραπεύσει τις βλάβες ταχύτερα και πληρέστερα από τη συμβατική θεραπεία με αλοιφή.
Η πρόπολη είναι ασφαλής όταν λαμβάνεται από το στόμα ή εφαρμόζεται κατάλληλα στο δέρμα. Δεν προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις παρά μόνο σε άτομα που είναι αλλεργικά στις μέλισσες ή στα προϊόντα μελισσών.
Αυτή είναι λοιπόν η πρόπολη και η ιδιότητες της , ένα προϊόν της ομάδας των προϊόντων της μέλισσας για τα οποία ο βιολόγος Roch Domerego και ο γιατρός Théodore Cherbuliez λένε:
“η ομάδα των προϊόντων της μέλισσας είναι μια αστείρευτη και απίστευτη πηγή ενέργειας, με ανυποψίαστες ευεργετικές αρετές και ιδιότητες για την υγεία”
Και μετά το πέρας ενός συνεδρίου στην Κούβα , κατά την διάρκεια του οποίου παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα των θεραπειών με τα προϊόντα των μελισσών, ο Roch Domerego επισημαίνει:
“ποιος μπορεί να φανταστεί πως η τιμή κόστους μιας θεραπείας που ολοκληρώνεται σε δεκαπέντε μέρες και που μπορεί να νικήσει οριστικά μια επιμολυσμένη πνευμονία είναι τόσο χαμηλο΄λυ κόστους;”
Επισήμανση: Οι αντιαλλεργικές ιδιότητες της πρόπολης είναι διαπιστωμένες όμως
κάποια άτομα ( πέντε στα χίλια) έχουν αλλεργία στα προϊόντα της μέλισσας,αυτά τα άτομα πρέπει να είναι προσεχτικά και να συμβουλεύονται πάντα το γιατρό τους.
Κείμενο και επιμέλεια κειμένου:thalia-botanologia.gr
πηγές και αναφορές:
www.webmd.com
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5549483/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24566317/
https: / /www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15847875/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1062152/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc / articles / PMC3872021 /
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4461776/
https://www.lci.fr/nutrition/meteo-contre-le-froid-et-la-fatigue -10-aliments-vont-vous-faire-du-bien-cet-hiver-2076608.html
http://weeksmd.com/2010/11/propolis-russian-penicillin-and-mouth-ulcers/
https: //www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5481798/
https://www.bbc.com/news/uk-england-bradford-west-yorkshire-11774275
https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-390/propolis
http://www.naturesmarketholland.com/ns/DisplayMonograph.asp?
www.webmd.com
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5549483/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24566317/
https: / /www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15847875/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1062152/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc / articles / PMC3872021 /
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4461776/
https://www.lci.fr/nutrition/meteo-contre-le-froid-et-la-fatigue -10-aliments-vont-vous-faire-du-bien-cet-hiver-2076608.html
http://weeksmd.com/2010/11/propolis-russian-penicillin-and-mouth-ulcers/
https: //www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5481798/
https://www.bbc.com/news/uk-england-bradford-west-yorkshire-11774275
https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-390/propolis
http://www.naturesmarketholland.com/ns/DisplayMonograph.asp?
