του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea
Ένα από τα πιο επικίνδυνα χημικά που παρασκεύασε ποτέ ο άνθρωπος είναι το χλώριο. Μένει αμετάβλητο στον οργανισμό μας, διασπάται μετά από 500 χρόνια από το περιβάλλον, προκαλεί αποδεδειγμένα καρκινογενέσεις και πολλές άλλες σύγχρονες ασθένειες.
Το χλώριο χρησιμοποιήθηκε αρχικά ως βακτηριοκτόνο, αργότερα χρησιμοποιήθηκε από τους Γερμανούς και τους συμμάχους ως χημικό όπλο, με τρομακτικά αποτελέσματα στους ανθρώπους και στη γύρω πανίδα και χλωρίδα.
Το χλώριο είναι ένα κιτρινοπράσινο αέριο με χαρακτηριστική, οξεία οσμή. Διαλύεται στο νερό σχηματίζοντας το υποχλωριώδες οξύ και το υδροχλωρικό οξύ. Eπειδή είναι βαρύτερο από τον αέρα, υγροποιείται εύκολα υπό πίεση, αντιδρά με τα περισσότερα στοιχεία και σχηματίζει ενώσεις. Διαλύεται στο νερό σχηματίζοντας το υποχλωριώδες οξύ και το υδροχλωρικό οξύ. H γνωστή σε όλους μας χλωρίνη είναι το υποχλωριώδες νάτριο και τα περισσότερα προβλήματα ξεκινούν όταν θέλοντας να βελτιώσουμε τη δραστικότητά της ως καθαριστικού την αναμειγνύουμε με άλλα προϊόντα.
H οικιακή χλωρίνη περιέχει υποχλωριώδες νάτριο, μια χημική ουσία που μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό και βλάβη στο δέρμα και το αναπνευστικό σύστημα σε περίπτωση εισπνοής ή αν χυθεί πάνω στο δέρμα. Μην αναμιγνύετε ποτέ χλωρίνη με αμμωνία ή με καθαριστικά λεκάνη της τουαλέτας ή απόφραξη σωλήνων αποχέτευσης, ως επικίνδυνες, συνήθως παράγονται θανατηφόρα αέρια.
Εκλύονται χλωραμίνες (τοξικό αέριο που ευθύνεται για αναπνευστικά προβλήματα), που μπορούν να επιφέρουν ερεθισμό σε μάτια και δέρμα, ενώ, σε περιπτώσεις που χρησιμοποιείται σε μικρούς χώρους με ελλιπή εξαερισμό, είναι δυνατόν να προκαλέσουν οξεία πνευμονίτιδα (διαπερνούν και προκαλούν βλάβη στους εσωτερικούς ιστούς του πνεύμονα). Οξεία πνευμονίτιδα υπερευαισθησίας τείνει να εμφανιστεί 4-12 ώρες μετά την έκθεση.
Τα συμπτώματα της οξείας πνευμονίτιδας εξ υπερευαισθησίας περιλαμβάνουν:
- Πυρετό
- Κρυάδα
- Βήχα
- Δύσπνοια
- Πόνους στο σώμα
- δυσφορία
Xρειάζεται, λοιπόν, ιδιαίτερη προσοχή στις προφυλάξεις που πρέπει κανείς να παίρνει όταν χρησιμοποιεί χλωρίνη. Aπό την ανάμειξη της χλωρίνης με κάποιο οξύ παράγεται το αέριο χλώριο. Mερικά καθαριστικά τουαλέτας και αφαιρετικά σκουριάς περιέχουν αρκετό οξύ ώστε να εκλυθούν μεγάλες ποσότητες αερίου χλωρίου κατά την ανάμειξη. Γι’ αυτό ποτέ μη χρησιμοποιείτε χλωρίνη σε χώρους που δεν αερίζονται σωστά και επαρκώς.
H έκθεση στη χλωρίνη και άλλα τοξικά χημικά που περιέχονται στα προϊόντα καθαρισμού αποτελεί παράγοντα για την πυροδότηση του άσθματος σε μία στις έξι περιπτώσεις που εμφάνισαν άσθμα μετά την ηλικία των 50 ετών.
Μην αναμειγνύετε
1. Χλωρίνη με ξύδι (απελευθερώνει τοξικό αέριο χλωρίου, το οποίο αν δεν σας “σκοτώσει” μπορεί να σας προκαλέσει πνευμονία)
2. Χλωρίνη με αμμωνία Παράγονται χλωραμίνη και υδραζίνη, δύο πολύ τοξικές για τον άνθρωπο
3. Χλωρίνη με απορρυπαντικό πλυντηρίων
4. Χλωρίνη με καθαριστικά λεκάνης
5. Xλωρίνη με βιτριόλι. Η ανάμειξη των δύο αυτών υγρών δίνει αέριο χλώριο και αν είμαστε μέσα σε κλειστό χώρο, όπως συμβαίνει με τις περισσότερες τουαλέτες που δεν έχουν καλό αερισμό, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι οδυνηρά.
Εισπνοή
Η δηλητηρίαση από χλώριο μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα σε όλο το σώμα σας. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- κάψιμο στο στόμα
- πρήξιμο του λαιμού
- πόνος στο λαιμό
- βήχα
- δύσπνοιας
- απόφραξη των αεροφόρων οδών από το οίδημα και το σπασμό του λάρυγγα
- πόνος στο στομάχι
- έμετος
- αίμα στα κόπρανα
- χαμηλή αρτηριακή πίεση
- σοβαρό τραυματισμό στα μάτια
- βλάβες του δέρματος
Πιο σημαντικές όμως είναι οι γενικές βλάβες του οργανισμού από τη δηλητηρίαση των τοξικών αναθυμιάσεων, οι οποίες μπορεί να είναι και θανατηφόρες.
Κατάποση-Δηλητηρίαση από χλωρίνη.
Δεν προκαλούμε έμετο όπως με τα κοινά-ελαφρά απορρυπαντικά, διότι η χλωρίνη είναι καυστικό υγρό αλλά μεταφέρουμε ΑΜΕΣΑ το θύμα στο νοσοκομείο παίρνοντας μαζί μας το δοχείο όπου εμπεριέχει την χλωρίνη για να υποδείξουμε τα συστατικά στους γιατρούς.
Σε επαφή με το δέρμα ή τα μάτια σας ξεπλύνετε την περιοχή με τρεχούμενο νερό για τουλάχιστον 15 λεπτά.
Σε επαφή με το δέρμα ή τα μάτια σας ξεπλύνετε την περιοχή με τρεχούμενο νερό για τουλάχιστον 15 λεπτά.
Οι βασικές αρχές των Πρώτων Βοηθειών, οι οποίες παρέχονται σε εισπνοή χλωρίου, περιλαμβάνουν:
• Την απομάκρυνση του πάσχοντος από το μολυσμένο περιβάλλον,
• Το χλώριο είναι βαρύτερο από τον αέρα. Αρα ανεβάζουμε τον παθόντα πιο ψηλά για να εισπνεύσει καθαρό αέρα.
• Την εξασφάλιση της αναπνευστικής λειτουργίας και
• Τη μεταφορά του στη πλησιέστερη Νοσηλευτική Μονάδα (Κέντρο Υγείας, Νοσοκομείο)
Πρέπει να έχουμε πάντοτε πρόχειρο το τηλέφωνο του Κέντρου Δηλητηριάσεων (2107793777).
Για αυτόν τον λόγο ελαχιστοποιήστε την έκθεση στο χλώριο, τη χλωρίνη και τα υποχλωριώδη, μην τα αναμειγνύετε και αν μπορείτε, υποκαταστήστε τα με άλλα οικολογικά και περισσότερο φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα.
Υπάρχουν πολλοί πρακτικοί τρόποι για να καθαρίσουμε το σπίτι, χρησιμοποιώντας καθαρό σαπούνι ή μείγματα από λεμόνι και ξίδι.
Σε περιπτώσεις που θέλουμε να απολυμάνουμε μια κοινόχρηστη τουαλέτα, για να αποφύγουμε τον κίνδυνο λοιμώξεων θα πρέπει να ακολουθούμε πιστά τις οδηγίες χρήσης, να αποφεύγουμε την εισπνοή αναθυμιάσεων, να φοράμε γάντια ή να πλένουμε τα χέρια μετά τη χρήση.
Τέλος, είναι σημαντικό να εφαρμόζουμε παλιές καλές πρακτικές, όπως ο συχνός και επιμελής αερισμός των σπιτιών, ώστε να αποφεύγεται η έκθεση σε χημικές ουσίες που μπορεί να συσσωρεύονται.
ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ
• Περιορίζουμε δραστικά τα καθαριστικά που βασίζονται στη χλωρίνη.
• Στη θέση των λευκαντικών που έχουν ως ενεργό συστατικό χλώριο ή χλωριούχες ενώσεις χρησιμοποιούμε προϊόντα με υπεροξείδιο του υδρογόνου. Αντί για χλωρίνη, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε λευκαντικά με βάση οξυγονούχες ενώσεις (π.χ υπεροξείδιο του υδρογόνου, δηλαδή οξυζενέ) ή υπερλευκαντικά με υπερβορικό νάτριο που όταν διαλύονται σε ζεστό νερό απελευθερώνουν οξυγόνο.
• Ανεξάρτητα από το είδος του καθαριστικού, ξεπλένουμε καλά τις επιφάνειες μετά το καθάρισμα. Αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε προϊόντα που δεν χρειάζονται ξέβγαλμα.
• Υγρά πιάτων και προϊόντα απολύμανσης που περιέχουν triclosan τα αποφεύγουμε.
• Αποφεύγουμε τα «σκληρά» προϊόντα καθαρισμού, όπως το «ακουαφόρτε» ή αυτά που προορίζονται για την αφαίρεση υπολειμμάτων λίπους από το φούρνο. Το ίδιο ισχύει και για τα χημικά αποφρακτικά για τα σιφόνια.
• Η πιο ασφαλής λύση είναι τα βιολογικά καθαριστικά.
Ξενοφώντα Τσούκαλη
Dr.
PhD
