Η ινομυαλγία είναι μια χρόνια κατάσταση που προκαλεί πόνο και ευαισθησία σε όλο το σώμα. Οι πόνοι συνδυάζονται με διαταραχές του ύπνου, καταβολή και αίσθημα κόπωσης.
Επιτείνονται με τη σωματική ή τη ψυχική κόπωση, το ψυχρό περιβάλλον και τις μεταβολές των καιρικών συνθηκών. Η ινομυαλγία εμφανίζεται με πόνο περισσότερο στους μυς στους συνδέσμους και τους τένοντες παρά στις αρθρώσεις.
Είναι σχετικά συχνή πάθηση και αφορά περίπου το 4% του πληθυσμού, συνήθως σε ηλικίες μεταξύ 30-50 χρονών. Πιο συχνά προσβάλλονται οι γυναίκες.
Που οφείλεται η ινομυαλγία;
Η αιτία της είναι άγνωστη. Παρά το γεγονός ότι οι ασθενείς έχουν πόνο, αίσθημα κόπωσης και καταβολή δυνάμεων, η ινομυαλγία δεν συνοδεύεται από φλεγμονή, άρα δεν είναι μια μορφή φλεγμονώδους αρθρίτιδας. Πιστεύεται ότι υπάρχει κληρονομική προδιάθεση.
Η ινομυαλγία είναι ουσιαστικά πάθηση του νευρικού συστήματος (του εγκεφάλου ή πιθανά και του νωτιαίου μυελού). Τα άτομα με ινομυαλγία πονούν πιο εύκολα γιατί διάφορα κέντρα στον εγκέφαλο ή το νωτιαίο μυελό δεν μπορούν να ελέγξουν τα καθημερινά ερεθίσματα του πόνου. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται κεντρική ευαισθητοποίηση και πιθανότατα οφείλεται σε διαταραχές των νευρωνικών κυκλωμάτων ή των νευροδιαβιβαστών που σχετίζονται με την αντίληψη του πόνου.
Μπορώ να κάνω κάποια εργαστηριακή εξέταση για να διαπιστώσω αν πάσχω από ινομυαλγία;
Καμία εργαστηριακή εξέταση δεν βοηθά στην διάγνωση. Τα αποτελέσματα των ακτινογραφιών, των εξετάσεων του αίματος και της βιοψίας από τους μυς, είναι φυσιολογικά. Η διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό και στην κλινική εξέταση.
Η διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό πόνου με ευρεία κατανομή για περισσότερους από 3 μήνες και την έντονη τοπική ευαισθησία κατά την πίεση σε τουλάχιστον 11 από 18 συγκεκριμένα σημεία.
Οι άνθρωποι που πάσχουν από ινομυαλγία έχουν ορισμένα ψυχικά χαρακτηριστικά όπως είναι αγχώδεις και τελειομανείς. Έχουν χρόνια διαταραχή του ύπνου και εμφανίζουν αίσθημα καταβολής δυνάμεων, έλλειψη ενέργειας και αίσθημα κόπωσης.
Τι συμπτώματα προκαλεί η ινομυαλγία;
Οι ασθενείς παραπονιούνται ότι πονούν παντού. Μερικές φορές ο πόνος μπορεί να ξεκινά από μια περιοχή, όπως ο αυχένας και οι ώμοι ή η μέση και απλώνεται στο υπόλοιπο σώμα μετά από κάποιο χρονικό διάστημα.
Μπορεί να ποικίλει σε ένταση κατά την διάρκεια του εικοσιτετράωρου και να επηρεάζεται από την σωματική δραστηριότητα, τις καιρικές συνθήκες, την επάρκεια ύπνου και το στρες. Οι περισσότεροι άνθρωποι με ινομυαλγία αναφέρουν ότι κάποιου βαθμού πόνος είναι πάντα παρών, όμως ο πόνος μπορεί να έχει διακυμάνσεις και να είναι άλλοτε ηπιότερος και άλλοτε εντονότερος.
Μια έξαρση μπορεί να συμβεί απροειδοποίητα ή μετά από έκθεση σε στρεσσογόνο ερέθισμα και μπορεί να διαρκέσει από λίγες ημέρες έως μήνες.
Περίπου το 90% των ατόμων με ινομυαλγία αναφέρουν αίσθημα κόπωσης, μειωμένη αντοχή, ή εξάντληση όπως αυτή που νοιώθει κάποιος που έχει γρίπη ή έλλειψη ύπνου. Μερικές φορές η κόπωση είναι εντονότερο πρόβλημα από τον πόνο και η κατάσταση μπορεί να χαρακτηριστεί ως σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.
Οι περισσότεροι άνθρωποι με ινομυαλγία αντιμετωπίζουν προβλήματα με τον ύπνο τους. Παρά το γεγονός ότι μπορεί να αποκοιμηθούν χωρίς δυσκολία, πιθανότατα έχουν ρηχό και επιπόλαιο ύπνο και ξυπνούν τακτικά κατά την διάρκεια της νύκτας. Συχνά όταν ξυπνούν το πρωί αισθάνονται κουρασμένοι, ακόμη και αν έχουν κοιμηθεί όλη τη νύκτα. Το αίσθημα κόπωσης μπορεί να ποικίλει από νωθρότητα και μειωμένη αντοχή έως πλήρη εξάντληση. Το αίσθημα αυτό μπορεί να διαφέρει κατά την διάρκεια του εικοσιτετραώρου ή από μέρα σε μέρα.
Οι διαταραχές στη διάθεση είναι επίσης συχνές. Πολλοί ασθενείς αισθάνονται στενοχώρια ή μελαγχολία και περίπου το 25% πάσχει από σοβαρή κατάθλιψη. Τα άτομα με ινομυαλγία επίσης μπορεί να αισθάνονται άγχος. Μερικοί ερευνητές πιστεύουν ότι υπάρχει κάποια αιτιολογική συσχέτιση μεταξύ ινομυαλγίας και ορισμένων μορφών κατάθλιψης και χρόνιου άγχους.
Όμως για κάθε άνθρωπο με μια χρόνια νόσο, όπως η ινομυαλγία, είναι αναμενόμενο να αισθάνεται άγχος ή στενοχώρια κατά καιρούς όταν έχει να αντιμετωπίσει τον πόνο και την εξάντληση.
Άλλα συμπτώματα που μπορεί να υπάρχουν είναι η δυσκολία στην συγκέντρωση και ο πονοκέφαλος. Το σύνδρομο ευερέθιστου έντερου (σπαστική κολίτιδα) που εκδηλώνεται με πόνους στην κοιλιά και προβλήματα στις κενώσεις όπως εναλλαγές δυσκοιλιότητας με διάρροια συνυπάρχει αρκετά συχνά. Οφείλεται σε σπασμούς και διαταραχές της κινητικότητας του εντέρου.
Ανάλογοι σπασμοί στην κύστη μπορεί να έχουν σαν αποτέλεσμα την συχνουρία ή το επιτακτικό αίσθημα ούρησης. Στις γυναίκες είναι συχνοί οι πόνοι κατά την διάρκεια της περιόδου. Ορισμένοι ασθενείς με ινομυαλγία αναφέρουν άλλα προβλήματα όπως κράμπες, αίσθημα ζάλης και πόνο στην κροταφογναθική άρθρωση η οποία συνδέει την κάτω γνάθο με το κρανίο στην περιοχή των κροτάφων.
Οι άνθρωποι που υποφέρουν από αυτή σίγουρα έχουν βιώσει τον χρόνιο πόνο, καθώς και την βαθιά απογοήτευση νοιώθοντας παρεξηγημένοι από τους άλλους. Αυτό συμβαίνει γιατί στην ινομυαλγία πέρα από το παράπονο του ασθενούς δεν υπάρχει κανένα παθολογικό σημείο ή εύρημα. Οι άνθρωποι με ινομυαλγία μπορεί να κινούνται γρήγορα σαν φυσιολογικοί, οι εξετάσεις τους είναι φυσιολογικές και γενικά κανείς δεν μπορεί να πει ότι κάτι δεν πάει καλά.
Πώς αντιμετωπίζεται η ινομυαλγία;
Φάρμακα: Ορισμένα αντικαταθλιπτικά φάρμακα όπως το Duloxetine (Cibalta) ή το Amitriptiline (Stelminal) έχουν αναλγητική δράση και βελτιώνουν τον χρόνιο πόνο ακόμα και όταν δεν υπάρχει κατάθλιψη. Επίσης άλλα φάρμακα για νευροπαθητικό πόνο όπως το Pregabalin (Lyrica) έχουν χρησιμοποιηθεί με καλά αποτελέσματα στην ινομυαλγία.
Το καθένα από τα φάρμακα αυτά μπορούν να ελέγξουν τον πόνο σε ποσοστό περίπου 30%. Ο συνδυασμός τους όπως και η συγχορήγηση τους με άλλα αναλγητικά (παρακεταμόλη, τραμαδόλη) μπορεί να αυξήσει το ποσοστό επιτυχίας. Η αγωγή είναι μακροχρόνια και συνήθως διαρκεί πολλούς μήνες.
Τις πρώτες ημέρες μπορεί να παρατηρήσετε ότι νυστάζετε ακόμα το πρωί όταν σηκώνεστε από το κρεβάτι. Αυτό είναι κάτι που θα περάσει σε 1 με 2 εβδομάδες, καθώς συνεχίζετε την θεραπεία. Δεν προκαλούν εθισμό ή εξάρτηση και μπορείτε να τα διακόψετε όποτε θέλετε.
Τα αντιφλεγμωνώδη, η κορτιζόνη και τα πιο ισχυρά οπιοειδή (ναρκωτικά) δεν συνιστώνται.
Άσκηση: Η ήπια τακτική σωματική άσκηση βοηθά στην ινομυαλγία και είναι ένα απαραίτητο στοιχείο της θεραπείας. Η αεροβική γυμναστική και ιδιαίτερα η άσκηση σε νερό είναι πολύ βοηθητική. Πρέπει να είναι καθημερινή, μικρής διάρκειας και μικρής έντασης, με πολύ αργή και προοδευτική αύξηση.
Βελονισμός: Μπορεί να βοηθήσει ορισμένους ασθενείς.
Συμπληρώματα διατροφής που πιθανότατα βελτιώνουν την ινομυαλγία είναι η βιταμίνη D και η Β12, τα ω3 λιπαρά οξέα, το μαγνήσιο και ο ψευδάργυρος.
Ύπνος: Σταθερό ωράριο ύπνου.
Στρες: Αποφυγή έκθεσης σε καταστάσεις με έντονο stress και εύρεση χρόνου για χαλάρωση. Ο έλεγχος του στρες με ομαδική ψυχοθεραπεία ή γνωσιακή συμπεριφορική ψυχοθεραπεία μπορεί επίσης να είναι αποδοτικός.
Πόσο επιτυχής είναι η θεραπεία;
Μια βελτίωση του πόνου και των υπόλοιπων συμπτωμάτων κατά 50% είναι ένα πολύ καλό θεραπευτικό αποτέλεσμα. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να θέτουμε ρεαλιστικούς στόχους στην αντιμετώπιση αυτού του πολύπλοκου συνδρόμου.
spinehealth.gr – Μιχαήλ Ν. Τζερμιαδιανός
